Op 24 November organiseerden mijnbuurtje.nl en Participe Advies in de Jaarbeurs in Utrecht het congres ‘Digitale buurtplatformen: weggegooid geld of échte verbindingen?’ . In een tijd waar alles draait om burgerparticipatie zijn buurtplatformen “hot”. Dat het onderwerp leeft, bleek uit het grote aantal bezoekers: het congres was met meer dan 120 bezoekers volledig volgeboekt.
Buurtplatformen hebben als doel om alles in de buurt zichtbaar te maken en met elkaar te verbinden. Verbindingen aangaan met elkaar was daarom het centrale thema van het congres. Tijdens het welkomstwoord van Hanneke van Stokkom van mijnbuurtje.nl bleek dat de bezoekers een goede mix vormden van beleidsambtenaren, welzijnswerkers en actieve bewoners. Zoals Willem Rutgers van Participe Advies tijdens zijn inleiding ook aangaf: ‘’Mensen die veel te maken hebben met het sociaal domein zullen het met me eens zijn: verbindingen tussen buren en hun omgeving worden steeds belangrijker.’’ Gedurende het congres werden door middel van vijf workshops antwoord gegeven op vraagstukken die spelen bij deze groepen. Bekijk hier het impressiefilmpje.
Workshop 1: Hoe kies je een digitaal buurtplatform?
Tijdens deze workshop vonden de deelnemers wat beter de weg in het doolhof van meer dan 110 buurt- en vraag/aanbod platformen. We vertelden over een onderzoek naar hoe beleidsmedewerkers geholpen kunnen worden in hun keuze voor een passend buurtplatform. Een zuiver rationele keuze is onmogelijk, echter platformen zijn wel degelijk te vergelijken aan de hand van criteria: functies, verschijning, principes, ondersteuning en aanbieder. Deze criteria zijn echter nooit voor elk beslissingsproces hetzelfde. Imme Monshouwer (mijnbuurtje.nl) vulde aan dat je voordat je start met oriënteren op de mogelijkheden van een online buurtplatform, je eerst heel duidelijk moet hebben wat je ermee wilt bereiken, wie er gebruik van gaan maken en op welke manier. Hij gaf hiertoe een stappenplan waarin je via Dromen, Denken, Doen en Groeien je doel bereikt.
De laatste sheet benadrukte dat een eenmaal gekozen buurtplatform geen garantie is voor succes! Eén van de workshopdeelnemers voegde toe: “Wil je een platform echt laten werken? Dan moet er een team van ‘vlees en bloed’ achter zitten! Benut dus alle beschikbare ervaring. Dan hoef je het wiel niet opnieuw uit te vinden, dat is zonde.”
Workshop 2: Ontdekken wat er al is en waar je naartoe kan: Buurtanalyse en MbC
Resultaten en effecten van het sociale werk staan hoog op de agenda bij gemeenten. Tijdens deze workshop bleek dat het vaak wat lastig en ingewikkeld gevonden wordt om over effecten van je handelen na te denken, laat staan dit meetbaar maken. Instrumenten om resultaten inzichtelijk te maken zijn de buurtanalyse en de Maatschappelijke Business Case (MbC). Het overzicht van de verschillen kunt u terugvinden in workshop presentatie, zie bijgevoegde link. In dit verslag gaan we in op de MbC, dit is een gestructureerde kosten-baten afweging waarin het economische én maatschappelijke nut van een organisatie samenkomen. Alice Mulder en Willem Rutgers spitsten zich in hun workshop toe op de Maatschappelijke Business Case die Participe Advies heeft ontwikkeld. Willem Rutgers geeft aan dat het allereerst van belang is dat er wordt nagedacht over de effecten die je wilt bereiken en welke stappen tot dit resultaat zullen gaan leiden. Het maken van een MbC kan je ook helpen om meer focus te krijgen. Vaak er zijn veel initiatieven of producten naast elkaar en is de vraag wat draagt echt bij aan het gewenste resultaat? Dit kan vanuit financieel oogpunt zijn maar ook vanuit maatschappelijk belang. De uitgangspunten en uitkomsten van een MbC kunnen per organisatie of invalshoek verschillen. Maar de uitkomsten laten zien wat je doet en wat je bereikt. Alice voegt hier nog aan toe: ‘’Je mag als welzijnsorganisatie of gemeente best trots zijn op wat je doet voor de maatschappij.’’ En dat is nou precies wat een Maatschappelijke Business Case in kaart kan brengen; de maatschappelijke meerwaarde van uw organisatie.
Workshop 3: Hoe overwin je de weerstand van professionals tegen online communicatie?
“Online zijn voelt voor veel wijkprofessionals als een extra taak”, klinkt vanuit de zaal. Veel professionals zien nog niet dat online zijn ook werk uit handen kan nemen. Maar is het echt weerstand? Of is het angst voor het wekken van verwachtingen? En denkt de professional misschien dat je door online buurtcommunicatie verder van bewoners af komt te staan? Hanneke van Stokkom zet een paar scherpe vragen op een rij… Weerstand komt vaak voort uit het gevoel niet gezien of gehoord te worden. Maar ook vanuit een verandering en het gevoel hebben daar geen belang bij te hebben. Het is niet alleen belangrijk om weerstand te herkennen, maar ook om naar je eigen rol in het opwekken daarvan te kijken. Tijdens de workshop wordt uitgelegd hoe je met weerstand om kunt gaan en draagvlak kunt creëren voor je einddoel. Maar nog beter is het om te proberen weerstand te voorkomen door iedereen te betrekken bij je plan.
Workshop 4: Hoe helpen tools als WhatsApp bij het creëren van een veilige buurt?
Tools om veiligheid in de wijk te verbeteren springen als paddenstoelen uit de grond: AmberAlert, BuitenBeter, BurgerNet, DePolitie-Zoekt. Allemaal initiatieven om ons als buurtbewoners een beetje veiliger te laten voelen. Maar waarom gebruiken we dit soort tools? En wanneer werken ze? Deze vragen kwamen aan bod tijdens de workshop van Aline Oosterhof van Participe Advies. Maar voordat ingezoomd werd op de praktische werking van WhatsApp als preventiemiddel ging de groep, aan de hand van een ludieke casus – lees Duckstad – , aan de slag met de vraag: “Waaraan moet volgens jou een veilige wijk voldoen?” Deelnemers kregen de rollen van wijkcoördinator, complexbeheerder, sociaal werker, wijkagent en buurtbewoner toebedeeld. Uit deze casus bleek het belang van communicatie tussen de verschillende partijen in de wijk. Zonder goede communicatie, geen succes! En zonder goed te luisteren naar de bewoners, geen duurzame preventie. Daarna werd besproken wat het doel van een WhatsApp groep is, hoe je deze kunt inrichten en opzetten, wat de spelregels zijn, hoe je volgens de (landelijke) SAAR-methodiek kan signaleren en wat de mogelijke resultaten na implementatie kunnen zijn. Alle informatie en stappen in detail nalezen? Dat kan!
Workshop 5: Hoe werkt de mijn buurtje aanpak?
Eric Hendriks vertelde in zijn workshop hoe de mijnbuurtje aanpak werkt. Hoe benut je alle hulp, spullen, creativiteit en kennis in de buurt? Hoe verbind je bewoners en partijen met elkaar? Hierin benadrukte hij de belangrijke rol van bewoners die in hun eigen buurt als buurtverbinder aan de slag gaan. Zij stimuleren gemeenschapsvorming en zien ook toe op een leuk, gezellig en veilig online dorpsplein dat alle mensen in de buurt bereikt: van jong tot oud, op je smartphone of via de papieren wijkkrant. Zo ontstaat er een hecht bewonersnetwerk waar ook lokale ondernemers deel van zijn en bijdragen aan de financiering. De mijnbuurtje aanpak werkt verbindend, is gericht op het versterken van wat er al is en stelt bewoners centraal. Mijnbuurtje trainde al meer dan 300 buurtverbinders & professionals en leverde in 20 gemeentes een compleet en flexibel buurtcommunicatieplatform, dat de makers ook zelf gebruiken. Gemeentes stimuleren zo niet alleen gemeenschapsvorming en actievere prettiger buurten, ook realiseren ze hiermee aanzienlijke besparingen op hun alsmaar stijgende zorg- en welzijnskosten.
Conclusie – buurtplatformen: weggegooid geld of échte verbindingen?
Na afloop van het congres vroegen we deelnemers naar hun mening. De consensus was dat buurtplatformen voor échte verbindingen zorgen als je voldoet aan voorwaarden zoals een faciliterende houding van de gemeente, een initiërende rol bij bewoners, de juiste technologie te kiezen en deze vooral te zien als een middel, niet als doel. Ook bij de Maatschappelijke Business Case bleek het van belang om de juiste verbindingen te leggen tussen de stakeholders. Want alleen bij het leggen van echte verbindingen en goed luisteren naar elkaar – en vooral naar de bewoners – lukt het om (bewoners)initiatieven te laten slagen!
Ook weten hoe je met een online buurtplatform een verbonden buurt krijgt?